ទិដ្ឋភាពទូទៅ
មុខងារ
កាយវិភាគសាស្ត្រ
ស្ថានភាព និងបញ្ហា
ការថែទាំ
សំណួរដែលគេច្រើនសួរ
ទិដ្ឋភាពទូទៅ
តើសាច់ដុំពោះជាអ្វី?
សាច់ដុំក្បាលពោះរបស់អ្នក គឺជាបណ្តុំនៃសាច់ដុំដ៏រឹងមាំដែលតម្រង់ជួរជញ្ជាំងពោះរបស់អ្នក។ ពួកវាមានទីតាំងនៅផ្នែកខាងមុខនៃរាងកាយរបស់អ្នក ចន្លោះឆ្អឹងជំនី និងឆ្អឹងអាងត្រគាករបស់អ្នក។
មានសាច់ដុំសំខាន់ៗចំនួន ៥ នៅក្នុងពោះ៖
- External obliques. (សាច់ដុំខាងក្រៅ)
- Internal obliques. (សាច់ដុំខាងក្នុង)
- Pyramidalis. (សាច់ដុំបាតអាងត្រគាក)
- Rectus abdominis. (សាច់ដុំក្បាលពោះ)
- Transversus abdominis.(ស្រទាប់សាច់ដុំពោះដែលជ្រៅបំផុតនៃសាច់ដុំពោះទាំង 6)
មុខងារ
តើសាច់ដុំពោះរបស់អ្នកមានមុខងារអ្វីខ្លះ?
សាច់ដុំពោះរបស់អ្នកមានការងារសំខាន់ៗមួយចំនួន៖
- ជួយដល់មុខងារសំខាន់ៗរបស់រាងកាយ រួមទាំងការបត់ជើងតូច បន្ទោរបង់ ក្អក កណ្តាស់ និងក្អួត។ ពួកគេក៏ជួយបង្កើនសម្ពាធក្នុងពោះ ជួយសម្រួលដល់ការសម្រាលកូនផងដែរ។
- រក្សាសរីរាង្គខាងក្នុងរបស់អ្នកនៅនឹងកន្លែង និងការពារវា (រួមទាំងក្រពះ ពោះវៀន លំពែង ថ្លើម និងថង់ទឹកប្រមាត់)។
- រក្សាសម្ពាធខាងក្នុងឱ្យជាប់លាប់ក្នុងពោះ។
- រក្សាឥរិយាបថ និងផ្តល់ការគាំទ្រស្នូល។
- គាំទ្រឆ្អឹងខ្នង និងរាងកាយរបស់អ្នកអំឡុងពេលអង្គុយ ឈរ ពត់ខ្លួន បង្វិល លំហាត់ប្រាណ និងច្រៀង។
កាយវិភាគសាស្ត្រ
តើសាច់ដុំពោះរបស់អ្នកស្ថិតនៅត្រង់ណា?
មានសាច់ដុំសំខាន់ៗចំនួនប្រាំនៅក្នុងពោះរបស់អ្នក។ ពីរគឺជាសាច់ដុំបញ្ឈរ (ឡើងលើ និងចុះក្រោម) ដែលមានទីតាំងនៅកណ្តាលនៃរាងកាយរបស់អ្នក។ សាច់ដុំបីគឺជាសាច់ដុំសំប៉ែតដែលជង់លើគ្នានៅផ្នែកម្ខាងនៃដងខ្លួន។
សាច់ដុំបញ្ឈរពីរគឺ៖
- សាច់ដុំបាតអាងត្រគាក៖ សាច់ដុំបញ្ឈរនេះតូច និងរាងដូចត្រីកោណ។ វាស្ថិតនៅទាបបំផុតនៅក្នុងឆ្អឹងអាងត្រគាករបស់អ្នក។ វាជួយរក្សាសម្ពាធខាងក្នុងនៅក្នុងពោះរបស់អ្នក។
- សាច់ដុំក្បាលពោះ៖ សាច់ដុំមួយគូនេះចុះមកកណ្តាលពោះរបស់អ្នកពីឆ្អឹងជំនីរទៅខាងមុខនៃឆ្អឹងអាងត្រគាក។ សាច់ដុំរក្សាសរីរាង្គខាងក្នុងរបស់អ្នកនៅនឹងកន្លែង និងរក្សារាងកាយរបស់អ្នកឱ្យស្ថិតស្ថេរក្នុងអំឡុងពេលធ្វើចលនា។ សាច់ដុំក្បាលពោះអាចបង្កើតជាដុំៗ ដែលជួនកាលគេហៅថា “six-pack”។
សាច់ដុំសំប៉ែតទាំងបីគឺ៖
- សាច់ដុំផ្នែកខាងក្រៅ៖ សាច់ដុំផ្នែកខាងក្រៅគឺជាសាច់ដុំគូ, មួយនៅសងខាងនៃ សាច់ដុំក្បាលពោះ ។ ពួកវាជាសាច់ដុំសំប៉ែតធំជាងគេ ហើយស្ថិតនៅផ្នែកខាងក្រោមនៃជង់សាច់ដុំ។ ពួកវារត់ពីចំហៀងនៃរាងកាយរបស់អ្នកឆ្ពោះទៅកណ្តាល។ សាច់ដុំផ្នែកខាងក្រៅអនុញ្ញាតឱ្យដងខ្លួនបង្វិលពីមួយចំហៀងទៅមួយចំហៀងបាន។
- សាច់ដុំផ្នែកខាងក្នុង៖ សាច់ដុំផ្នែកខាងក្នុង គឺជាសាច់ដុំមួយគូនៅលើកំពូលនៃ សាច់ដុំខាងក្រៅ, គ្រាន់តែនៅខាងក្នុងឆ្អឹងត្រគាករបស់អ្នក។ ដូចផ្នែកខាងក្រៅដែរ ពួកវាស្ថិតនៅផ្នែកម្ខាងនៃសាច់ដុំក្បាលពោះ ដោយរត់ពីចំហៀងនៃដងខ្លួនរបស់អ្នកទៅកណ្តាល។ ពួកវាធ្វើការជាមួយសាច់ដុំខាងក្រៅដើម្បីអនុញ្ញាតឱ្យ ដងខ្លួនបង្វិលនិងងាកបាន។
- ស្រទាប់សាច់ដុំពោះដែលជ្រៅ៖ ស្រទាប់សាច់ដុំពោះដែលជ្រៅ ស្ថិតនៅផ្នែកខាងក្រោមនៃជង់សាច់ដុំ។ សាច់ដុំគូនេះគឺជ្រៅបំផុតនៃសាច់ដុំសំប៉ែត។ ពួកវារក្សាលំនឹងដងខ្លួន និងជួយរក្សាសម្ពាធក្នុងពោះ។
ស្ថានភាព និងបញ្ហា
តើស្ថានភាពអ្វីខ្លះអាចប៉ះពាល់ដល់សាច់ដុំពោះ (‘abs’)?
ស្ថានភាពទូទៅបំផុតដែលប៉ះពាល់ដល់សាច់ដុំពោះគឺការតឹង ឬទាញពោះ ដែលកើតឡើងជាមួយ៖
- ការលាតសន្ធឹងជ្រុលនៃសាច់ដុំរបស់អ្នក។
- ការប្រើប្រាស់សាច់ដុំពោះរបស់អ្នកហួសហេតុ។
- ការបង្វិលដងខ្លួនលឿនពេក
សំពាធអាចរួមបញ្ចូលនូវទឹកភ្នែកតូចៗនៅក្នុងសរសៃសាច់ដុំ ដល់ការទាញយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ដែលថែមទាំងអាចផ្តាច់សាច់ដុំទៀតផង។
របួសប្រភេទនេះច្រើនតែកើតមានក្នុងកីឡាដែលតម្រូវឲ្យមានការបង្វិល ដូចជា វាយកូនបាល់ បាល់ទាត់ បេស្បល និងវាយកូនហ្គោលជាដើម។ រោគសញ្ញានៃសំពាធសំខាន់រួមមាន៖
- ពិបាកផ្លាស់ទី
- សាច់ដុំកន្ត្រាក់នៅក្នុងស្នូល(សាច់ដុំជុំវិញអាងត្រគាក ត្រគាក និងពោះរបស់អ្នកដែលអ្នកប្រើក្នុងចលនារាងកាយភាគច្រើន)របស់អ្នក។
- ឈឺដើមទ្រូងពេលកំពុងហាត់ប្រាណ សើច ក្អក ឬកណ្តាស់
- ហើមឬជាំ
- ពិបាកដកដង្ហើមក្នុងករណីធ្ងន់ធ្ងរ
ការព្យាបាលការឈឺពោះអាចរួមមាន៖
- ការបង្ហាប់មូលដ្ឋាន (កញ្ចប់ទឹកកក / កំដៅ)
- លាតសន្ធឹងថ្នមៗ ដរាបណាពួកគេមិនឈឺចាប់
- ថ្នាំប្រឆាំងនឹងការរលាកដែលមិនមែនជាស្តេរ៉ូអ៊ីដ (NSAIDs) (ក្រែមមាត់ឬលាប)
- ការព្យាបាលដោយកាយសម្បទា
- សម្រាក
- ការបង្ហាប់ (ឧបករណ៍ចង) (ពិនិត្យជាមួយវេជ្ជបណ្ឌិតរបស់អ្នកទាក់ទងនឹងការចង្អុលបង្ហាញនិងរយៈពេលនៃការប្រើប្រាស់របស់វា)
តើស្ថានភាពអ្វីផ្សេងទៀតដែលអាចប៉ះពាល់ដល់សាច់ដុំពោះ?
បញ្ហាសុខភាពមួយទៀតនៅក្នុងសាច់ដុំពោះគឺក្លនលូន។ ក្លនលូន គឺជាពេលដែលសរីរាង្គខាងក្នុងមួយរុញច្រានតាមចំនុចខ្សោយនៅក្នុងសាច់ដុំ។ ឧទាហរណ៍ ពោះវៀនតូចអាចរុញតាមសាច់ដុំពោះដែលខ្សោយនៅតំបន់ក្រលៀន ដែលបណ្តាលឱ្យមានក្លនលូន។ រោគសញ្ញានៃក្លនលូនរួមមាន៖
- ឈឺ ឬឈឺចាប់នៅកន្លែងដែលកើតក្លនលូន
- ដុំពក ឬប៉ោង ដែលអ្នកអាចមើលឃើញ និងមានអារម្មណ៍ អាចមើលឃើញកាន់តែច្បាស់ជាមួយនឹងការរឹតបន្តឹង។
- ភាពធ្ងន់ ឈឺនៅកន្លែងដែលហើម
- ឈឺចាប់ និង/ឬប៉ោងពេលលើកអ្វីមួយ
ការថែទាំ
តើខ្ញុំអាចរក្សាសាច់ដុំពោះរបស់ខ្ញុំឱ្យមានសុវត្ថិភាព និងមានសុខភាពល្អដោយវិធីណា?
យុទ្ធសាស្រ្តជាច្រើនអាចជួយអ្នកការពារការរងរបួសសាច់ដុំពោះ៖
- ជៀសវាងចលនាកន្ត្រាក់ភ្លាមៗនៃដងខ្លួន។
- ប្រយ័ត្នពេលលើកវត្ថុធ្ងន់ៗ។ ឧទាហរណ៍ លើកដោយជើង ឬសុំជំនួយ។
- ប្រើទម្រង់ដ៏ល្អនៅពេលលេងកីឡា លើកទម្ងន់ និងចូលរួមក្នុងលំហាត់ផ្សេងៗ។
- កុំធ្វើលំហាត់ប្រាណច្រើនពេក។
- ទទួលទានអាហារដែលមានសុខភាពល្អជាមួយផ្លែឈើ និងបន្លែឱ្យបានច្រើន និងផឹកទឹកឱ្យបានច្រើន។ នេះនឹងលើកទឹកចិត្តឱ្យមានចលនាពោះវៀនទៀងទាត់ និងកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃការទល់លាមក ដែលអាចជួយការពារក្លនលូន។
- រក្សាទម្ងន់រាងកាយដែលមានសុខភាពល្អ។
- អនុវត្តលំហាត់ពង្រឹង សាច់ដុំពោះជាច្រើនប្រភេទ ជាទៀងទាត់។
- សម្រាកនៅពេលអ្នកមានអារម្មណ៍មិនស្រួល ឬឈឺចាប់។
- ពត់ពែនខ្លួនជារៀងរាល់ថ្ងៃ ក៏ដូចជាមុន និងក្រោយពេលហាត់ប្រាណ។
- រឹតបន្តឹងសាច់ដុំពោះ របស់អ្នកនៅពេលអ្នកក្អក ឬកណ្តាស់។
- កំដៅសាច់ដុំមុនពេលអ្នកហាត់ប្រាណ បង្កើនអាំងតង់ស៊ីតេបន្តិចម្តងៗ បន្ទាប់មកលាតសន្ធឹងឱ្យបានល្អនៅចុងបញ្ចប់។
សំណួរដែលគេច្រើនសួរ
តើខ្ញុំគួរហៅទូរស័ព្ទទៅអ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពអំពីបញ្ហាជាមួយនឹងសាច់ដុំពោះរបស់ខ្ញុំនៅពេលណា?
ប្រសិនបើអ្នកមានរោគសញ្ញានៃ រមួលសាច់ដុំពោះខ្លាំង សូមទូរស័ព្ទទៅអ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពរបស់អ្នក ជាពិសេសប្រសិនបើអ្នកមានបញ្ហា៖
- ដកដង្ហើម
- ផ្លាស់ទី
- អង្គុយ
- គេង
- ដើរ
លើសពីនេះទៀត ប្រសិនបើអ្នកអាចមើលឃើញ ឬមានអារម្មណ៍ថាមានប៉ោងនៅក្នុងពោះ ឬក្នុងក្រលៀន អ្នកគួរតែត្រូវបានវាយតម្លៃថាមានក្លនលូន។
ប្រភព៖
